Aanscherping Wet Auteurscontractenrecht

Auteursrechten kunnen door auteurs of uitvoerende kunstenaars (‘makers’) worden geëxploiteerd door middel van een licentiering of een overdracht. Het auteursrechtencontractenrecht is sinds 2015 onderdeel van de Auteurswet met als doel de positie van deze makers te versterken. De bepalingen van het auteurscontractenrecht zijn van dwingend recht binnen het Nederlands recht en gelden ook indien een overeenkomst tussen een maker en een exploitant zonder rechtskeuze wordt beheerst door Nederlands recht of als de exploitatie (overwegend) plaatsvindt in Nederland.

Onderdeel van het auteursrechtencontractenrecht zijn:

Billijke vergoeding: de auteur heeft recht op een passende en evenredige vergoeding die in verhouding dient te staan tot de werkelijke of potentiële economische waarde van het auteursrecht. Het afspreken van een royalty-regeling heeft hierbij de voorkeur, maar een vaste vergoeding is ook toegestaan.
Beststeller-bepaling: de auteur kan een aanvullende billijke vergoeding vorderen indien de overeengekomen vergoeding een onevenredigheid vertoont in verhouding tot de opbrengst van de exploitatie van het werk.
Transparantieplicht: de exploitant dient de auteur ten minste 1x per jaar te informeren over de wijze van exploitatie van het werk, de gegenereerde inkomsten alsmede de verschuldigde vergoeding.
Non-ususbepaling: de auteur kan de overeenkomst ontbinden in het geval de exploitant het auteursrecht niet binnen een redelijke termijn na het sluiten van de overeenkomst of niet in voldoende mate exploiteert.

Na een evaluatie van het auteursrechtencontractenrecht is nu in een wetsvoorstel een verdere aanscherping voorgesteld. In dit wetsvoorstel wordt:

een proportionele billijke vergoeding geïntroduceerd voor alle filmmakers van Video on Demand filmwerken;
in geval van licentiering het aktevereiste voor de exploitatieovereenkomst gewijzigd naar een schriftelijkheidsvereiste;
de mogelijkheid voor makers gecreëerd om de overeenkomst met hun exploitant op te zeggen (in plaats van ontbinden) als deze stopt met het publiceren van hun werken, waarbij het wettelijke vereiste van het bewijs van wanprestatie komt te vervallen.
een grondslag geïntroduceerd voor verplichte aansluiting bij een geschillencommissie van publiek gefinancierde exploitanten;

Met deze nieuwe wijzigingen moeten makers nog beter in staat zijn om te onderhandelen over een eerlijke vergoeding voor het exploiteren van hun werken. Het wetsvoorstel is op dit moment goedgekeurd door de ministerraad en is nu voor advies naar de Raad van State. De behandeling van het wetsvoorstel door de Tweede en Eerste Kamer zal naar verwachting nog in 2023 plaats vinden, waarna aangenomen wijzigingen dan in 2024 in werking kunnen treden. Het concept wetsvoorstel is hier te vinden.

Vragen over (de exploitatie van) auteursrechten? Neem dan contact op met Manita Hamberg, advocaat gespecialiseerd in commerciële contracten en IE-rechten.